-
อากาศที่เต็มไปด้วยฝุ่นละออง อันตรายอย่างไร?
ฝุ่นละออง เป็นมลพิษในอากาศ ที่เป็นปัญหาหลัก ในกรุงเทพมหานคร และชุมชนขนาดใหญ่ จากการวิจัยพบว่า ฝุ่นละอองที่ก่อให้เกิดปัญหาต่อสุขภาพ เป็นฝุ่นละอองขนาดเล็ก ที่มีขนาดไม่เกิน 10 ไมครอน โดยฝุ่นละออง ขนาดเล็กนี้ สามารถเข้า ไปในระบบทางเดินหายใจ ผ่านโพรงจมูกเข้า ไปถึงถุงลมในปอด ทำให้เกิดการอักเสบ และการระคายเคืองเรื้อรัง และฝุ่นละออง จะมีพิษมากขึ้น หากฝุ่นละอองนั้น เกิดจากการรวม ตัวของก๊าซบางชนิด เช่นซัลเฟอร์ไดออกไซด์ ออกไซด์ของไนโตรเจน เข้าไปในอนุภาคของฝุ่น โดยก่อให้เกิดการแพ้ และระคายเคืองผิวหนัง ทางเดินหายใจ และดวงตาได้สำหรับแหล่งกำเนิดของมลพิษ ทางอากาศออกได้เป็น 3 แหล่ง คือ มนุษย์เป็นผู้สร้างขึ้น , ธรรมชาติ และจากแหล่งอื่นที่ไม่ใช่ทั้งมนุษย์และธรรมชาติ โดยแต่ละแหล่ง จะทำให้เกิดสาร มลพิษที่แตกต่างกันออกไป ซึ่งจะแตกต่างกัน แบบไหนบ้างนั้นแหล่งกำเนิดจากฝีมือของมนุษย์
-
แหล่งกำเนิดที่เคลื่อนที่ได้ยานพาหนะที่ใช้เครื่องยนต์ ไม่ว่าจะเป็นเครื่องยนต์เบนซิน หรือดีเซล โดย รถยนต์เป็นแหล่ง ก่อปัญหาอากาศ เสียมากที่สุด สารพิษสําคัญได้แก่ ก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ ไฮโดรคาร์บอน ออกไซด์ของไนโตรเจน และของกํามะถัน สารกลุ่มไฮโดรคาร์บอนนั้น ประมาณ 55 % ออกมาจากท่อไอเสีย 25 % ออกมาจากห้องเพลา ข้อเหวี่ยง และอีก 20 % เกิดจากการระเหย ในคาร์บูเรเตอร์ และถังเชื้อเพลิง ออกไซด์ของไนโตรเจนคือ ไนตริกออกไซด์ (NO) ไนโตรเจนไดออกไซด์ (NO2) และไนตรัสออกไซด์ (N2O) เกือบทั้งหมดออก มาจากท่อไอเสีย ซึ่งพิษต่อมนุษย์โดยตรง
-
แหล่งกำเนิดที่ไม่สามารถเคลื่อนที่ได้โรงงานอุตสาหกรรม ได้แก่ เขม่าควัน ฝุ่นละอองขนาดเล็ก ก๊าชไฮโดเจนซัลไฟด์ หรือก๊าซไข่เน่า กรดซัลฟูริกหรือ กรดกำมะถัน ได้แก่ การแปรรูปอาหาร การกลั่นน้ำมัน การหลอมโลหะ โรงงานผลิตสารอนินทรีย์ โรงงานผลิตกระแสไฟฟ้า ได้แก่ ก๊าสไนโตรเจนไดออกไซด์ การใช้เชื้อเพลิงภายในบ้าน เป็นสิ่งที่มนุษย์ต้องใช้ ในการประกอบกิจวัตร ประจำวันเป็นประจำ ซึ่งมีการเผาไหม้เชื้อเพลิงเพื่อนำพลังงาน ความร้อนไป ใช้ประโยชน์ต่างๆ การเผาขยะมูลฝอย ก่อให้เกิดมลพิษต่างๆ ได้แก่ คาร์บอนไดออกไซด์ และสารกลุ่มไฮโดรคาร์บอน
แหล่งกำเนิดจากธรรมชาติ
ธรรมชาติเป็นผู้สร้าง เป็นแหล่งกำเนิด ที่ก่อให้เกิดสาร มลพิษทางธรรมชาติ โดยไม่ได้เกิดจากการ กระทำของมนุษย์ แต่อย่างใดภูเขาไฟ เป็นแหล่งที่ก่อให้เกิด มลพิษทางธรรมชาติ มักจะปล่อยสารพิษ ได้แก่ ควัน หรือ แก๊ซต่างๆ เช่น SO2,H2S,CH4ฯลฯ ไฟไหม้ป่า เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ และฝีมือของมนุษย์ โดยเฉพาะในฤดูร้อน ที่อากาศแห้งและ มีอุณหภูมิสูง สารมลพิษที่เกิดจากการเผาไหม้ป่า ได้แก่ ฝุ่นควัน ฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 และ PM10 และก๊าซพิษต่างๆ เช่น CO,HC การเน่าเปื่อยและการหมัก สารอินทรีย์หรือ สารอนินทรีย์ทำปฏิกริยาเคมี ทำให้เกิดสารมลพิษ ขึ้นสู่บรรยากาศ ได้แก่ แอมโมเนีย การฟุ้งกระจายของดิน เมล็ดพืช และเกสรต้นไม้ โดยมลพิษจะอยู่ใน รูปอนุภาคของแข็ง เช่น ฝ่นละออง เปลือกของเมล็ดพืช หรือการฟุ้งกระจายขอ งน้ำทะเลทำให้เกิดมลพิษ ในรูปของอนุภาค ของเหลวปล่อย สู่บรรยากาศแหล่งกำเนิดอื่นๆ
โดยเกิดจาก การรวมตัวทา งปฏิกิริยาเคมี จากแหล่งต่างๆ ที่ไม่ได้เกิดจากการ กระทำของมนุษย์ หรือธรรมชาติโดยตรง เช่น ปฏิกิริยาโฟโตเคมิคอล (Photochemical reaction) เป็นปรากฏการณ์ มลพิษทางอากาศ ที่เกิดขึ้นในขณะที่อากาศ มีปริมาไนโตรเจนไดออกไซด์ และ สารประกอบ ไฮโดรคาร์บอน ในปริมาณที่สูง ร่วมกับมีแสงแดดจ้า โดยก๊าซไนโตรเจ ไดออกไซด์ เมื่อถูกแสงแดดกระตุ้น จะเกิดการแตกตัวเป็น ออกซิเจนอะตอมเดี่ยว ซึ่งจะกลายเป็น ก๊าซพิษในที่สุด หรือ Smog (หมอกควันมาจากการผสมคำว่า smoke + fogเข้าด้วยกัน)เป็นยังไงกันบ้างคะ ถึงแม้ว่าเราจะรู้สึกว่า ถ้าพูดถึงมลพิษ แล้วจะต้องนึกถึงฝีมือมนุษย์ แต่ในความเป็นจริง สามารถเกิดได้เองตามธรรมชาติด้วย รู้อย่างนี้แล้ว สิ่งสำคัญที่ เราควรเริ่มลงมือทำ นอกจากจะช่วยกันลด ละ เลิก พฤติกรรมที่ก่อมลพิษ แล้ว เราต้องรู้จักการป้องกันตัวเราเอง ให้ปลอดภัยจาก มลพิษที่เราสูดดม เข้าไปทุกวันด้วยค่ะ โดยเลือกใช้อุปกรณ์ป้องกันที่ดีผู้ที่เสี่ยงได้รับอันตรายจาก ฝุ่นละอองใน อากาศมากที่สุด คือกลุ่มผู้ป่วยโรคหัวใจ และหลอดเลือด โรคระบบทางเดินหายใจ เช่น หอบหืด โรคเยื่อบุตาอักเสบ และโรคผิวหนังในช่วงที่สภาพอากาศไม่ถ่ายเทนัก กลุ่มฝุ่นละอองอาจก่อให้ เกิดอันตรายต่อสุขภาพได้ จึงขอแนะนำวิธีป้องกันตัวเองจากภาวะฝุ่นละออง หรือมลภาวะอากาศ เป็นพิษในเมืองกรุง เพื่อป้องกันโรคภัยไข้เจ็บ ที่อาจเกิดขึ้นได้ในช่วงนี้-
หลีกเลี่ยงการออกนอก บ้านโดยไม่จำเป็น โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยงที่กล่าวไปข้างต้น
-
ปิดประตูหน้าต่าง เพื่อป้องกันฝุ่นละอองเข้าบ้าน หากปิดหน้าต่างไม่ได้ ให้ใช้ผ้าชุบน้ำบิดหมาดมาปิดแทนหน้าต่าง
-
หากจำเป็นต้องเดินทางออก ไปนอกบ้าน ให้ใช้ผ้าชุบน้ำ บิดหมาดปิดจมูก และปาก หรือสวมหน้ากากกรองฝุ่น
-
หลีกเลี่ยงการออกกำลังกาย หรือทำงานหนักนอกบ้าน
-
ดื่มน้ำมากๆ และงดสูบบุหรี่ในช่วงที่พบ ฝุ่นละอองในอากาศมาก
-
ผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยง ผู้สูงอายุ หญิงตั้งครรภ์ และเด็กเล็ก ต้องดูแลรักษาสุขภาพเป็นพิเศษ และหลีกเลี่ยงการสัมผัส กับอากาศที่มีฝุ่นละออง
-
ไม่เผาขยะ โดยเฉพาะขยะที่มีสารพิษ เช่น พลาสติก ยางรถยนต์ รวมทั้งขยะทั่วไป
-
ลดการใช้รถยนต์ หรือใช้เท่าที่จำเป็น เพื่อไม่ให้มลพิษจากท่อไอ เสียรถยนต์ทำให้อากาศแย่ไปกว่าเดิม
วิธีป้องกันมลพิษทางอากาศ
การป้องกันตนเอง จากมลพิษทางอากาศ เป็นสิ่งที่พึงกระทำ เพื่อสุขภาพที่ดี โดยวิธีป้องกันตัวเอง และครอบครัวจากผล กระทบของมลพิษ ทางอากาศ ในเบื้องต้น ทำได้ดังต่อไปนี้การป้องกันผลกระทบจากมลพิษทางอากาศภายนอก
-
อยู่ภายในอาคาร ให้มากที่สุดระหว่างวัน และหลีกเลี่ยงการอยู่ ภายนอกอาคารบริเวณที่มี มลพิษทางอากาศสูง เป็นเวลานาน
-
หากต้องออกไปข้างนอก ควรหลีกเลี่ยง ช่วงเวลาเร่งด่วน อาจออกแต่เช้าตรู่หรือ รอหลังพระอาทิตย์ตก เนื่องจากแสงอาทิตย์จะส่งผล ให้โอโซนระดับภาค พื้นดินซึ่่งเป็น องค์ประกอบหลักของ มลพิษทางอากาศในเมือง และส่งผลเสียต่อสุขภาพ มีระดับสูงขึ้น
-
เมื่ออยู่ภายนอกอาคาร ควรหายใจช้า ๆ และอย่าทำกิจกรรม ที่ส่งผลให้อัตราการ หายใจเพิ่มขึ้น เพราะจะทำให้ได้รับ มลพิษทางอากาศมากขึ้น
-
ใช้อุปกรณ์ป้องกัน เช่น หน้ากากอนามัยชนิดมีตัวกรอง ซึ่งจะช่วยกรองสาร หรืออนุภาคขนาดเล็ก ออกจากอากาศ ที่หายใจได้ในระดับหนึ่ง
-
ผู้ป่วยโรคหัวใจ หรือมีปัญหาเกี่ยวกับ ปอดควรปรึกษาแพทย์ และปฏิบัติตามคำแนะนำ ของแพทย์อย่างเคร่งครัด
-
